Wat kan Graydon betekenen voor sportclubs?
Terug naar overzicht
blog

Wat kan Graydon betekenen voor sportclubs?

Voetbal is business. Clubs overleven bij de gratie van sponsors en investeerders. Daarnaast zijn ze genoodzaakt om zaken te doen met machtige spelersmakelaars. Het plaatst niet alleen voetbalclubs, maar sportclubs in het algemeen, in een kwetsbare positie. Sinds 1 juli vallen zowel de professionele voetbalclubs als de makelaars - net zoals eerder al diamantairs, notarissen en advocaten om er maar enkele te noemen - onder de antiwitwaswet. Dat betekent dat ze moeten controleren wie hun klanten zijn en waar het geld dat ze binnenkrijgen vandaan komt.

Aantrekkelijk investeringsklimaat

De voorbije jaren zijn steeds meer Belgische clubs in de handen gekomen van (buitenlandse) investeerders. Zelden hebben ze een visie op de lange termijn of zijn ze geïnteresseerd in een lokale verankering. Vaak is geld het enige waar ze naar op zoek zijn.

België fungeert in dat kader als een opleidingsschool waarbij lucratieve transfers flinke winsten moet opleveren voor de buitenlandse investeerders. Zo één lucratieve transfer kan al voldoende zijn om de investering terug te verdienen. Het is een business model geworden. Belgische clubs zijn overigens relatief goedkoop over te nemen, omdat er weinig geld rolt in kleinere clubs. Bovendien zijn er weinig beperkingen. Het minimumloon voor spelers van buiten de EU ligt veel lager dan in andere landen, de limiet op het aantal buitenlanders is beperkt en bovendien hebben supporters – in tegensteling tot bijvoorbeeld in Duitsland – geen inspraak.

Criminele inmenging in de sport

Het maakt kleinere Belgische clubs, met een beperkte achterban en beperkte financiële middelen, een gewild doelwit voor rijke investeerders. Logisch dat clubs, die geen Marc Coucke achter zich hebben, wel eens zwichten voor buitenlands geld om dreigende tekorten of zelfs een faillissement af te wenden. Het verleden heeft uitgewezen dat daar ook wel eens schimmige figuren tussen zitten, die crimineel geld met zich meebrengen. Als ze anoniem wensen te blijven, dan mag de alarmbel meteen afgaan. Er zijn verschillende cases geweest in het verleden (en wellicht niet de laatste) en daar wil geen enkele club mee geassocieerd worden.

Illegale pokeravonden, postbussen, witwassen en fraude

Het gebeurt ook dat criminele organisaties via sponsoring zeggenschap krijgen in de club, om die vervolgens als dekmantel te gebruiken voor activiteiten die het daglicht niet mogen zien. Zoals illegale pokeravonden in de kantine. Of ze doneren sponsorgelden om zich een positief imago aan te meten, zodat ze elders ongestoord hun gang kunnen gaan. Het lijkt ver gezocht en toch bleek uit een onderzoek in Nederland dat 3,4% van alle verenigingen en sportclubs al te maken kreeg met dergelijke zaken. En het fenomeen steekt steeds vaker de kop op. Weinig verengingen of sportclubs zijn zich bewust van de risico’s en de gevaren die deze criminele weldoeners met zich meebrengen. (GvA 8 april 2021, blz. 6)

"Onderzoek in Nederland wees uit dat 3,4% van alle verenigingen en sportclubs al te maken kreeg met criminele activiteiten."

En dan zijn er ook nog de spelersmakelaars. Clubs zijn haast verplicht om met hen samen te werken als ze grote transfers willen regelen. Het zijn immers de machtige spelersmakelaars die over het netwerk en de juiste informatie bezitten. Verschillende onder hen, die vaak een wereldwijd kluwen van (postbus) vennootschappen gebruiken om commissies door te sluizen, worden echter verdacht van onder andere witwaspraktijken en fraude. (STA 26 februari 2021, blz. 28)

Identificatie- en een meldingsplicht voor profclubs

Van daaruit is ook de verplichting van de overheid gekomen om makelaars, investeerders en sponsors grondig te controleren alvorens ermee in zee te gaan. De regel is ingegaan op 1 juli. Alle profclubs hebben sindsdien dus een identificatie- en een meldingsplicht voor witwaspraktijken. Dat betekent dat ze steeds de UBO of de uiteindelijke begunstigde moeten identificeren als er een bedrag van meer dan 10.000 euro gemoeid is. Waar komt het geld van sponsors en investeerders vandaan of waar gaat het geld van een transfer naartoe in het geval van makelaars? Op die manier moet vermeden worden dat geld uit de criminaliteit in het circuit terecht komt. Of omgekeerd, dat geld weggesluisd wordt naar organisaties die banden hebben met criminele milieus.

Veel clubs vinden het enerzijds vervelend dat ze in het kader van de antiwitwaswetgeving opgezadeld worden met administratieve formaliteiten. Anderzijds zijn het regels waar ze zich ook wel in kunnen vinden. Naar de buitenwereld toe willen ze een voorbeeldig imago uitdragen. Een club staat voor een positief verhaal, voor sportiviteit en eerlijkheid en wil zeker niet gekoppeld worden aan misdaadgeld.

Zwart geld en misdaadgeld

Of, zoals Frans Schotte, toenmalig voorzitter van Cercle Brugge, in 2016 in Sportmagazine al aangaf:

"De taak van de licentiecommissie is na te gaan of een club financieel gezond is en de continuïteit verzekerd is, of die club in de loop van het seizoen niet in de problemen zal komen. Dat hangt af van: heb je voldoende kapitaal? En/of: zijn de mensen die het kapitaal verschaffen en/of de schulden dragen voldoende betrouwbaar. Met het huidige reglement is het perfect mogelijk dat iemand met hopen zwart geld, zelfs misdaadgeld uit eender welk land ter wereld dat anoniem via een vennootschap officieel in een club inbrengt.”

"Laat het een illusie zijn dat alleen in het voetbalwereldje crimineel geld circuleert."

Daar moet nu dus, vijf jaar later, definitief verandering in komen.

Verschillende Belgische voetbalclubs klopten in dat kader al bij Graydon aan. Ze gebruiken ondertussen onze oplossingen om UBO’s te controleren en compliance checks uit te voeren. Hiermee stellen ze zich in orde met wet- en regelgeving. Want dat er boetes zullen volgen, staat vast.

Lees ook: UBO-onderzoek en compliance checks: hoe begin ik eraan?

Laat het overigens een illusie zijn dat alleen in het voetbalwereldje crimineel geld circuleert. Eender welke basket-, volleybal-, handbal-, hockey- of zaalvoetbalclub komt in contact met sponsors en gulle gevers. Ook zij zijn op die manier kwetsbaar voor criminele geldstromen. Al zijn de bedragen die in deze sporten rondgaan niet van hetzelfde kaliber als in het voetbal.

Gelijkaardige publicaties