Studiedag: "Wanneer dreigt een onderneming in moeilijkheden te geraken?
Terug naar overzicht
blog

Risk management moet zich over bezitloze pandrecht buigen

Het bezitloze pandrecht is uitgesteld tot minstens 2017. Het bood voor ondernemingen nochtans een nieuwe tool in hun risk management. Leveranciers konden hiermee immers zekerheid vragen aan hun klanten, zonder dat dit hun activiteiten zou belemmeren. Al zijn er ook schaduwkanten. Wie de kredietwaardigheid van een klant wil onderzoeken, zal rekening moeten houden met goederen die al in pand zijn gegeven.

Pandrecht (nog) niet populair

In het bedrijfsleven wordt vandaag weinig of geen gebruik gemaakt van het pandrecht om de naleving van verbintenissen te waarborgen. Dat komt omdat de schuldenaar hiervoor een roerend goed moet afgeven aan de schuldeiser voor de duurtijd van de garantie. En die buitenbezitstelling is niet werkzaam in een economische context.

Een uitzondering op deze regel is de inpandgeving van het handelsfonds, dat onder meer de naam van de zaak, de voorraden en het klantenbestand omvat. Die waarborg kan voorlopig echter alleen ten gunste van een kredietinstelling worden gegeven.

Regeling geeft schuldeisers meer betalingszekerheid

De vorige regering had hieraan een mouw gepast. Ze keurde de invoering van het bezitloze pandrecht goed. Dit zou bijvoorbeeld een transportonderneming de mogelijkheid geven haar vrachtwagens in pand te geven en er intussen toch mee te blijven rijden. Ze konden er dus inkomsten mee blijven verwerven.

Het vernieuwde pandrecht laat een onderneming-schuldeiser niet alleen toe een pandrecht te vestigen op specifieke roerende goederen. Dit kan nu ook op een universaliteit van goederen zoals handelszaken of landbouwexploitaties, die wegens hun aard niet buiten bezit kunnen worden gesteld. Vandaag kunnen die alleen aan een financiële instelling verpand worden.

Wachten op register

Om het systeem van het bezitloze pandrecht mogelijk te maken, moest echter een pandregister worden opgestart om de pandrechten in te schrijven. Alleen op die manier konden ze tegenstelbaar worden gemaakt aan derden. Eenmaal de vestiging van het pandrecht is ingeschreven, kunnen anderen geen aanspraak meer maken op die waarborg, tenzij in een lagere rang. De inschrijving in het pandregister geldt voor tien jaar. Ze kan nadien voor nieuwe periodes tot tien jaar verlengd worden.

Maar het register raakte niet klaar tegen de voorgestelde datum van inwerkingtreding op 1 december 2014. Daarom wordt het uitgesteld tot 2017.

Afnemer kan meer leverancierskrediet bekomen

Jammer dus voor ondernemingen die hiermee extra leverancierskredieten wilden lospeuteren of extra zekerheden wilden inbouwen in hun commerciële activiteiten. Zij zullen dus nog wat geduld moeten uitoefenen.

Maar er zijn ook schaduwkanten. Wie na de invoering van het bezitloze pandrecht de kredietwaardigheid van een klant wil beoordelen, zal rekening moeten houden met het pand dat al aan andere schuldeisers is toegekend. Het zorgt er immers voor dat de resterende waarde van de onderneming voor de gewone schuldeisers daalt. Een evaluatie van het risk management kan zich hier dus opdringen.

Door het uitstel krijgt ondernemingen de tijd om zich hierop voor te bereiden.

Lees ook:

Mondelinge of schriftelijke overeenkomsten

Gelijkaardige publicaties