Hoe kunnen kmo’s hun kredietrating verbeteren?
Terug naar overzicht
blog

Liquidatiebonus hypothekeert onze toekomstige economische groei

De hogere belasting op de liquidatiebonus motiveerde een groot aantal ondernemers om hun firma administratief naar het buitenland te verhuizen. Ook nieuwe bedrijven kiezen steeds meer voor een buitenlands vennootschap. Deze onrustwekkende evolutie dreigt grote gevolgen te hebben voor de ontwikkeling van onze economie op lange termijn.

Een korte flashback naar 2013. De toenmalige regering kondigde aan de belasting op de liquidatiebonus - de meerwaarde die een bedrijf gedurende zijn bestaan heeft opgebouwd- op te trekken van 10 naar 25 procent. Een belastingsverhoging van 150 procent dus. Verontwaardiging bij veel ondernemers, die de liquidatiebonus als hun pensioenspaarpot beschouwden. Mede omwille van die controverse, besloot de regering de belastingsverhoging pas in te voeren vanaf november 2014.

Uit onderzoek van Graydon blijkt dat de aankondiging en de invoering van de hogere liquidatieheffing grote gevolgen heeft gehad op het aantal spotzettingen van bedrijven in ons land. Uitgaande van een jaarlijkse toename van stopzettingen van gemiddeld 10 procent, konden we afleiden dat de hogere liquidatieheffing in 2013 en 2014 ruim 10.000 extra bedrijven motiveerde om de firma te ontbinden.

Extra geld op korte termijn

Helemaal onverwacht is die toename niet. Onder die 10.000 vennootschappen bevonden zich immers veel zogename 'slapende' bedrijven. Bedrijven die er de afgelopen jaren sowieso weinig of geen activiteiten op nahielden. Ook talrijk aanwezig: bedrijfsleiders op leeftijd die van plan waren op korte termijn te stoppen en bedrijven met financiële problemen. Om begrijpelijke redenen hebben ze besloten hun activiteiten iets vroeger te staken om zo een hogere belasting te vermijden.

Ook voor de regering waren extra stopzettingen aanvankelijk geen slechte zaak. Op korte termijn heeft de verhoging van de liquidatiebonus de schatkist extra geld opgeleverd dankzij de versnelde vereffening van vennootschappen die de hogere belasting wilden vermijden.

Maar die eenmalige winst weegt niet op tegen de toekomstige kosten.

Toename buitenlandse vennootschappen

Een klein deel van de firma's die ophielden met bestaan, stopten alleen juridisch. Ze zetten hun activiteiten in België verder, maar richtten daarvoor een nieuwe, buitenlandse vennootschap op. Vooral in de transport- en de bouwsector en de sector van de groot-en kleinhandel, zien we dit fenomeen opduiken. De verhoging van de liquidatiebonus blijkt met andere woorden een extra motivatie voor bedrijven om administratief naar het buitenland te verhuizen. Een vervelend effect, waar de regering in haar oorspronkelijke plannen - de schatkist spijzen - wellicht geen rekening mee had gehouden.

Onrustwekkend, is dat deze trend niet stopt na de invoering van de hogere heffing eind 2014, iets wat men op het eerste zicht wel zou verwachten.

Als we kijken naar het eerste kwartaal van 2015, zien we een verdere daling van het aantal Belgische vennootschapsvormen (- 2,89 %). Tegelijkertijd is er een opvallende stijging van het aantal oprichtingen van buitenlandse vennootschapsvormen met activiteiten in ons land (+12,13 %).

Bij de sectoren die de grootste negatieve groei noteren - niet toevallig opnieuw de transport- en de bouwsector en de  sector van de groot- en kleinhandel - zien we de grootste toename van buitenlandse vennootschappen. Alles wijst er dus op dat de hogere liquidatieheffing ook nieuwe ondernemers motiveert om hun vennootschap van bij de start in het buitenland te plaatsen. Een evolutie die op termijn zware gevolgen kan hebben.

Hypotheek op de toekomst

Elk land, en België dus ook, heeft baat bij een verankering van bedrijven. Het laat de overheid toe om met relatief eenvoudige maatregelen de economie te stimuleren indien nodig en het verzekert ontwikkeling en groei op lange termijn. Bedrijven zijn immers altijd meer geneigd te investeren in de landen waar hun beslissingscentra liggen. Daarbij zorgen verankerde bedrijven uiteraard voor inkomsten in de vorm van belastingen.

De hogere liquidatieheffing draagt niet alleen bij tot de vertraging van de aangroei van nieuwe bedrijven in ons land, maar versterkt daarnaast nog eens de verankeringsproblematiek.

Bij elke ondernemer die beslist om toch maar geen zaak op te starten, het bedrijf stop te zetten of zijn activiteiten uit te oefenen vanuit het buitenland, loopt de overheid toekomstige belastingsinkomsten mis. Daarbij zijn de vennootschappen die nu worden opgericht, binnen vijf jaar de ruggengraat van ons economisch weefsel. Daar aan tornen, legt een hypotheek op de toekomstige tewerkstelling, innovatie en economische groei in ons land.

Dit opiniestuk is het eerste deel van de reeks 'Trends', waarin enkele opvallende conclusies worden belicht uit de recente studie 'Evoluties in het Bedrijvenlandschap'.

Evoluties in het bedrijvenlandschap

Gelijkaardige publicaties