Quand êtes-vous un créancier privilégié dans le cadre d’une faillite?
Terug naar overzicht
blog

Geen enkel bedrijf is immuun voor fraude

Fraude is een probleem dat onze maatschappij blijft teisteren. De schade in de bedrijfswereld loopt elk jaar op. Nochtans denken heel wat bedrijven in tal van sectoren dat zij geen risico lopen. Niets is echter minder waar.

Veel ondernemingen zijn zich nog steeds onvoldoende bewust van het frauderisico waaraan ze zich blootstellen. Dat blijkt uit onder andere uit verschillende studies. In het nieuws komen vooral de spectaculaire cases bij multinationals en overheden aan bod. Denk bijvoorbeeld aan recente cases zoals die van FNG of het Duitse Wirecard. Zo ontstaat er een beeld dat kmo’s weinig tot geen gevaar lopen. De realiteit leert echter dat waakzaamheid noodzakelijk is, ongeacht de grootte van uw bedrijf of de sector waarin u actief bent. Elk bedrijf is een potentieel slachtoffer.

Ruim een vijfde van de bijna 200 Belgische ondernemingen die meewerkten aan de bevraging van BDO verklaarde in de voorbije vijf jaar effectief het slachtoffer te zijn geweest van fraude. 45% van de respondenten gaf aan dat zij met een of meerdere pogingen tot fraude werden geconfronteerd, maar dat ze die konden verijdelen zonder schade te ondervinden.

De wereldwijde bevindingen uit PwC’s Global Economic Crime & Fraud Survey 2020 sluiten daar enigszins bij aan. 47% van de meer dan 5.000 bevraagde ondernemingen uit 99 landen verklaarde in de voorafgaande 24 maanden een of meerdere vormen van fraude ondervonden te hebben.

Elke afdeling zijn specifieke vorm van fraude

Fraude duikt in de meest uiteenlopende vormen op in allerlei sectoren. Daarbij kunnen bedrijven geraakt worden vanuit meerdere hoeken. Daders kunnen zowel interne medewerkers zijn als externe partijen. En in heel wat gevallen blijken beide partijen zelfs de krachten te bundelen.

Uit de bevraging van BDO blijkt dat niet minder dan 45% van de fraudegevallen wordt gepleegd door personeelsleden van het bedrijf. PWC houdt het op 37%. Er zijn niet meteen functies in het bijzonder die als risicovol opgevat worden. Al heeft elke afdeling wel zijn specifieke vormen van fraude. Inkomsten verduisteren, gebeurt op de commerciële dienst. Voor de ontvreemding van niet-geldelijke activa moet je op de productieafdeling zijn. Corruptie komen we veelal tegen op de aankoopdienst, terwijl het meestal de boekhouding is die zich bezondigt aan frauduleuze betalingen of de vervalsing van financiële staten.

Interne fraude heeft grotere kans op slagen

Dat de daders vaak interne medewerkers zijn, is om twee redenen extra problematisch. Enerzijds hebben hun pogingen tot fraude een grotere kans op succes. 56% van de interne fraudepogingen leidt effectief tot schade voor de onderneming. Een buitenstaander is slechts in 13% van de pogingen succesvol. Anderzijds ligt het bedrag van de fraude ongeveer zes keer hoger bij interne fraudeurs. Dat komt omdat de schade door externen doorgaans sneller ontdekt wordt, terwijl het soms jaren kan duren voordat de fraude door een interne medewerker aan het licht komt.

Afhankelijk van de sector komt het ene type fraude vaker voor dan het andere. Op de consumentenmarkt of in de sector van de financiële dienstverlening wordt bijvoorbeeld vaker geknoeid door klanten, terwijl de industriële sector het meeste lijdt onder de vervreemding van activa. FinTech geeft aan dat zo’n 10% van alle schadeclaims die jaarlijks worden ingediend minstens verdacht zijn of werkelijk geconnecteerd zijn met fraude.

Daalt aantal fraudecases werkelijk?

Hoewel het absolute aantal fraudegevallen volgens het onderzoek van BDO is afgenomen, is de gemiddelde schade die uit elk geval voortvloeit sterk toegenomen. Het gaat om een stijging met een derde sinds het vorige onderzoek in 2018. Het brengt het gemiddelde kostenplaatje van een fraudezaak op 200.000 euro.

Naarmate de wet- en regelgeving om klokkenluiders te beschermen vastere vorm krijgt, zal mogelijk het aantal meldingen van fraude ook weer toenemen. Het is overigens nog maar de vraag of het werkelijke aantal fraudecases effectief gedaald is. Enerzijds staan veel bedrijven niet te springen om openbaar – of zelfs via anoniem onderzoek – toe te geven dat ze het slachtoffer waren van fraude. Anderzijds dateert de studie van BDO van 2019 en zitten we ondertussen met een ongeziene coronacrisis. Een crisis waarin fraudeurs kansen zien. Dat merken we ook bij Graydon. Verschillende klanten signaleren de laatste maanden een toename van het aantal verdachte cases.

Wees waakzaam bij verhoogde kans op fraude

Het zou dan ook geen verrassing mogen zijn dat fraude in de lift zit. De toegenomen digitalisering en automatisering maken bedrijven immers ook kwetsbaarder. Digitaal werken betekent meer automatische beslissingen en minder manuele controles. Daar komt ook bij dat fraudetechnieken en -patronen steeds evolueren. Detectie hinkt vaak achterop, zodat het voor bedrijven een hele uitdaging zal blijven om zich tegen frauduleuze praktijen te beschermen. Niettemin kunnen we op basis van data al heel wat bedrijven identificeren die een verhoogde kans op fraude vertonen. Extra waakzaamheid is dan de boodschap.

Lees ook:

Gelijkaardige publicaties