Eerst goed nadenken, dan (gewoon) doen

De kraakverse verkiezingsslogan van Open VLD - Gewoon doen - speelt in op het populair idee rond ondernemen. Niet treuzelen, maar initiatief nemen! Iets wat starters binnenkort ook daadwerkelijk kunnen doen. De nieuwe vennootschapswet maakt het mogelijk om een bedrijf op te richten met amper één euro. Een positieve evolutie, maar de slinger mag niet doorslaan. Ondernemerschap mag niet onbezonnen zijn.

Schrijf u gratis in voor de volgende Graydon Inspiration Session op 6 juni 2018 die dieper ingaat op de nieuwe vennootschapswetgeving.

In ondernemers- en investeerderskringen is ‘gewoon doen’ al langer een mantra. Heeft u een goed idee? Neem initiatief! Spring! Steek de handen uit de mouwen! Maar die mantra’s botsten tot nu toe met onze huidige wetgeving. Een bedrijf oprichten, financieren en uitbouwen moet volgens strakke regels in België. Wie, zoals de meeste starters in ons land, kiest voor een bvba als vennootschapsvorm, moet minimaal 18.550 euro kapitaal investeren.

Ongeveer de helft van dat bedrag moet volstort zijn bij de oprichting. Richt u een bvba op in uw eentje? Dan moet er meteen 12.400 euro op de rekening staan. Een grote drempel voor iemand die pakweg een internetbedrijfje wil oprichten. De startersbvba moest dat probleem verhelpen, maar kwam nooit echt helemaal van de grond.

Moderne en vereenvoudigde regels

Minister van justitie Koen Geens (CD&V) maakt nu komaf met die financiële drempel. In zijn ontwerp voor een nieuwe vennootschapswetgeving, kiest de minister resoluut voor moderne en vereenvoudigde regels. Er wordt stevig gesnoeid in het aantal vennootschapsvormen. Oprichters krijgen een pak meer vrijheid om hun relaties met aandeelhouders uit te tekenen én de minimum kapitaalvereisten voor de bv - de opvolger van de bvba - verdwijnen van het toneel. Anders gezegd: binnenkort kunt u met één euro een bedrijf oprichten in België. Of zo lijkt het toch.

Voldoende kapitaal

De nieuwe wet stelt nog steeds dat een oprichter ‘voldoende’ kapitaal moet voorzien. Gaat u binnen de twee jaar failliet en oordeelt de rechter dat u onvoldoende kapitaal had voorzien, dan kunt u nog steeds aansprakelijk worden gesteld. Maar hoeveel ‘voldoende’ precies is, laat de wetgever in het midden. Daarbij komt een nieuwe voorwaarde: wie een bedrijf opricht, moet een financieel plan met specifieke vormvereisten neerleggen bij de notaris. Alleen maakt de nieuwe wet geen melding van een publicatieplicht of - belangrijker nog - een inhoudelijke toets op haalbaarheid of realiteitszin.

Niet gratis

Een bedrijf oprichten is niet gratis. Een bedrijf doen groeien is niet gratis. Door de indruk te wekken dat het niets kost, zet de wetgever de deur op een kier voor onbezonnen ondernemerschap. We zien ze jammer genoeg vaak in onze statistieken: starters die een computer kopen, een website bouwen,  businesskaartjes laten drukken en vervolgens vergeten dat ze de eerste maanden geen inkomsten hebben, maar wel facturen. 

Of starters met een geweldig idee, die het noodgedwongen moeten overlaten aan een grote speler in de markt omdat hun voorziene financieringsmiddelen de groei niet kunnen bijbenen. Ook voor de startende ondernemers zelf is het wegvallen van elke financiële drempel of voorwaarde niet per se een goede zaak. Investeerders of leveranciers zullen nog meer terughoudend zijn wanneer ze een vraag om samenwerking krijgen. Want welke garantie hebben ze dat de starter in kwestie het meent? Of dat hij of zij zich degelijk heeft voorbereid?

Vangnet

Ondernemerschap stimuleren doe je niet met veel regels aan de start, maar met een goed vangnet aan het einde. Een nieuwe kans als het zou mislukken. In dat opzicht is de afschaffing van de kapitaalsvereisten voor de bv een goede zaak, maar aan het vangnet mogen wél voorwaarden verbonden zijn. Waarom koppelen we de mogelijkheid op een nieuwe kans niet aan een door een erkende instantie gecontroleerd en aanvaard financieel plan? Of de oprichting van een degelijk adviescomité? Zo kan de ondernemer in kwestie bewijzen aan leveranciers, schuldeisers en maatschappij dat hij alles heeft gedaan om het project te laten slagen. 

Ondernemen is onlosmakelijk verbonden met daadkracht en risico’s nemen, maar het gaat om weloverwogen risico’s. Wilt u slagen met uw onderneming, dan is het essentieel dat u zich vooraf goed informeert, raad vraagt en financiële scenario’s uittekent. Het is veel meer dan ‘gewoon doen’.